چکیده

تولید محتوای طنز گامی موثر در جذب مخاطب از دست‌رفته‌ی رسانه‌های شنیداری، به ویژه رادیو، خواهد‌بود. اما هر نوع طنزی و با هر شیوه‌ای قطعا راه‌گشا نیست و حتا امکان بروز نتیجه‌ای واروی هدف ما را دارد. شگردهای خنده‌آفرینی هم‌خوان با هر جامعه‌ای را باید در ادبیات و نمایش آن جامعه جستجو کرد. طومارهای نقالی و حمزه‌نامه به عنوان منابعی غنی از شگردها و شیوه‌های طنزپردازی در زبان فارسی مورد توجه پژوهش حاضر است. هدف ما، تشریح مولفه‌های طنز در متن نقالی حمزه‌نامه است تا بدین وسیله به شگردهایی برای تولید طنز شنیداری دست بیابیم. با اتکا به این شگردها، نوشته‌هایی مناسب جامعه‌ی امروز ایران خلق کنیم. در این پژوهش با روش مطالعه‌ی اسنادی و کتابخانه‌ای داده‌ها استخراج شده‌اند. به صورت کیفی و به شیوه‌ی تحلیل روایت، بررسی شده‌اند. از متن "حمزه‌نامه، قصه‌ی امیرالمومنین" تصحیح دکتر جعفر شعار بیش از 70 قطعه‌ی خنده‌آور، به صورت هدفمند استخراج شد که در 9 گونه دسته‌بندی شدند. هم‌چنین روشن شد که شگردهای تحقیر، تشبیه به غیر انسان، قلب موضوع، تکرار یک رویداد، کودن‌نمایی، نعل وارونه، پکری، تهکم، نفرین و ناسزا، بدل‌پوشی و خراب کردن سمبل و نماد، از شیوه‌های عمده‌ی ساخت طنز در حمزه‌نامه هستند. شگردهای کشف شده در متن حمزه‌نامه، می‌توانند در خلق متن‌های شنیداری طنز برای فارسی‌زبانان راه‌گشا باشند به شرط آن که نوشته‌هایمان مناسب با دنیای جدید و جامعه‌ی روز باشند.

کليدواژه ها

طنز شنیداری، نقل مضحک، حمزه نامه

کد مقاله / لینک ثابت به این مقاله

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
سعید وفائی , 1402 , مطالعه‌ی ظرفیت‌های طنز شنیداری در طومارهای نقالی (مطالعه‌ی موردی حمزه‌نامه) , چهارمین همایش ملی هنرهای نمایشی و دیجیتال