چکیده

سینما از ابتدای اختراع خود با ایجاد یک جهان ذهنی، شکل دیگری از حیات را برای انسان مدرن به تصویر کشید که دربرگیرنده ساختار اصلی دوران مدرن بود و به تدریج ویژگی‏های شناختی آن از حوزه خیال و تصویر به عالم عین و ساختار حقیقی زندگی انسانی تبدیل شد. در دهه شصت میلادی با ظهور سینمای تکنولوژیک فرایند حضور هوش مصنوعی و جهان تکنولوژیک در فیلم های علمی تخیلی آغاز شد و در طی مسیری چند دهه ای به دوران تسلط ماشین و تکنولوژی بر انسان رسید. آخرین منزلگاه این سفر تا به اینجا، پدیده ی متاورس یا واقعیت مجازی و بازنمایی این پدیده در سینماست. در زمان حاضر مفهوم متاورس از پوستین و قامت یک سرگرمی در دنیای علمی تخیلی خارج شده و تبدیل شده است به یکی از بحث‏های جنجال برانگیز دنیا در ساحت‏های مختلف از حکمرانی و سیاست، تا مذهب و جبر و اختیار انسانی و همچنین مسائل زیست محیطی. فیلم ماتریکس از اولین فیلم‏های این جریان بود که سیطره ماشین بر انسان را نشان داد و دنیایی را در عالم تکنولوژی و وهم و در گونه های سینمایی علمی-تخیلی نشان داد، که پس از دو دهه، در ماتریکس چهار به حقیقت پیوسته است. این پژوهش با بکارگیری روش تحلیل محتوا، به دنبال کشف گفتمان ها و تئوری هایی است که از طریق چهارگانه ی ماتریکس به دستگاه شناخت مخاطب وارد می شود. مولفه‏هایی که در ماتریکس یک به تصویر کشیده شدند، جا به جایی میان خیال و واقعیت و گسترش شکاکیت، دئیسم، اومانیسم، سکولاریسم و پوزیتیویسم در ذهن مخاطب بود، که مقدمات ورود به جهان متاورس و مجازی سازی زیست او در دنیایی جدید را مهیا می کنند. این مفاهیمی که به عنوان اجزائی نوظهور در ماتریکس یک عنوان می شوند، طی فرایند منتهی به ماتریکس چهار به صورت یک تجربه ی قطعی که به واقعیت پیوسته به نمایش در آمده و به عنوان آنچه که اتفاق افتاده در ذهن مخاطب ثبت می شوند. این روند دنیای جدیدی را در حوزه شناختی انسان ایجاد کرده است که از یک تصویر‏سازی تخیلی در سینما شروع شده اما در همان جا متوقف نشده و به دنیای حقیقی انسانی پا می گذارد.

کليدواژه ها

تحلیل محتوا، سینما، شناخت، فیلم، ماتریکس، متاورس

کد مقاله / لینک ثابت به این مقاله

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
حامد ناصریان , 1402 , Cinema and Metaverse: cognitive impact of The Matrix movies on audience , چهارمین همایش ملی هنرهای نمایشی و دیجیتال